Dort’s Study Bible: Colossians 2:8 and Philosophy

The Synod of Dort (1618–19) not only produced the famous Canons of Dort and a church order, but also the first translation of the Bible into Dutch from the original languages, known as the Statenvertaling. Along with this translation, marginal notes (kanttekeningen) were added to aid in the study of God’s Word. You could say it was one of the earliest “Study Bibles,” though the Genevan (1560) has historical priority.

Why are these notes significant? First, while no office bearer in the church was required to subscribe to these marginal notes, like as to the Three Forms of Unity, they still provide a window into the biblical interpretation of the architects of the Canons of Dort.

Second, these notes soon gained international recognition in keeping with the international nature of the synod. In 1645 the Westminster Assembly commissioned Theodore Hank to translate them into English, which he later published in 1657. An English translation of the annotations can be found here.[1] The notes on Colossians 2:8 briefly distinguish between a true and false philosophy and posit the proper use of philosophy as an instrument to better understand or explain God’s Word.

Kolossensen 2:8

Colossians 2:8 reads,

Ziet toe, dat niemand u als een roof vervoere door de filosofie, en ijdele verleiding, naar de overlevering der mensen, naar de eerste beginselen der wereld, en niet naar Christus

Beware lest any man carry you off as spoil through philosophy and vain deceit, after the tradition of men, after the first principles of the world, and not after Christ.

Marginal Note on Ziet toe (“See to it”)

Hier begint de apostel het verhaal der dwalingen, waar hij hen tegen waarschuwt, namelijk wijsbegeerte, menselijke inzettingen, en vermengingen van de wet der ceremoniën, die hij de een voor, de andere na, wederspreekt.

Here the apostle begins the account of the errors against which he warns them, namely, philosophy, human ordinances and mingling of the ceremonial law, which he, the one first, the other after, opposes.

Marginal Note on als een roof (“as spoil”)

… namelijk van Christus en Zijne waarheid tot andere leringen of middelen ter zaligheid buiten Christus; ene gelijkenis, genomen van rovers, die niet alleen de goederen, maar ook de mensen zelf tot een roof wegvoerden, om hen tot slaven … te maken. Zie een voorbeeld, 1 Sam. 30.

… namely, from Christ and His truth unto other doctrines or means of salvation outside of Christ. A similitude taken from such robbers, who used to carry away not only goods, but also the persons themselves for a prey, to make them slaves …. See an example, 1 Samuel 30.

Marginal note on de filosofie (“philosophy”)

Hierdoor wordt de rechte filosofie niet verstaan, die ene gave Gods is, en zelfs een instrument of middel is, dienstig om Gods Woord beter te verstaan en te verklaren; maar de sophisterij of bedriegelijke schijnwijsheid van enige heidense filosofen, gelijk de volgende woorden ijdele verleiding verklaren, en gelijk Paulus hiervan spreekt, Rom. 1:21, 22, welke filosofen in deze hunne schijnwijsheid enige dingen van God en van den weg tot het opperste goed hadden voorgesteld, die deze leraars met het Evangelie wilden vermengen, gelijk ook de scholastieke leraars in het Pausdom doen, waardoor de eenvoudigheid en oprechtheid der zaligmakende leer van het Evangelie merkelijk is verduisterd en vervalst.

Hereby is not understood the true philosophy, which is a gift of God and is even an instrument or means useful for the better understanding and explaining of the Word of God, but the sophistry or specious discourses of some pagan philosophers, as the following words vain deceit declare, and as Paul speaks hereof in Rom. 1:21, 22, which philosophers in this their apparent wisdom had propounded some things concerning God, and concerning the way to the highest good, which these teachers wanted to mingle with the Gospel, as the scholastic teachers also do amongst the Papists, whereby the simplicity and sincerity of the saving doctrine of the Gospel is notably obscured and falsified.

Revelation and Philosophy according to Groen van Prinsterer

Groen van Prinsterer cites this marginal note in his Proeve over de middelen waardoor de waarheid wordt gekend en gestaafd (1834) in support of his claim: “Revelation alone is the foundation of a complete philosophy; it contains the highest, the only true philosophy.”[2] This statement comes in the context of a larger discussion on Christianity and philosophy:

Man is related to the spiritual and the material world. No human reasoning teaches how spirit and matter are united in him; the philosopher has preferably devoted himself to one or the other component, so that one has either spiritualized the dust or materialized the spirit. Spiritualism and materialism emerged.[3]

For man, if he does not know the first cause of universal corruption, then there is no more enigmatic being than he himself. He feels a pull toward a higher existence; but he also feels that he is at every turn led by inclinations and impulses in the opposite direction.  How great and also how miserable; how earthly, and also how heavenly![4]

Christianity solves the riddles that cannot be solved by philosophy, insofar as this is necessary for wisdom about life [levenswijsheid] and eternal happiness. By faith, the harmony of feeling and reason is restored. Revelation teaches how the self-consciousness of greatness and misery can be explained. She gives firmness to principles while she allows freedom of opinions. She gives what philosophy promised.[5]

Christian philosophy … contains the life principle [levensbeginsel] of knowledge and science. She is the sun, which spreads over the field of human investigation brightness, warmth, and life. Every science, properly practiced, bears witness to the truth of revelation; not properly practiced, they glorify, by deviations and misunderstandings, the highest truth nolens volens. Accurate study leads back to the universal source of light and life.[6]

1. Thank you to Slabbert Le Cornu for bringing this English translation to my attention. May the Lord bless your efforts in translating these notes into Afrikaans.
2. De Openbaring alleen is de grondslag eener volledige wijsbegeerte; zij bevat de hoogste, de alleen ware filozofie.
3. De mensch is aan de geestelijke en aan de stofflijke wereld verwant. Geen menschelijke redenering leert hoe geest en stof vereenigd in hem zijn; de wijsgeer heeft zich bij voorkeur aan het eene of aan het andere bestanddeel gehecht, zoodat men óf het stof vergeestelijkt, óf den geest verstoffelijkt heeft. 
4. Voor den mensch, zoo hij de eerste oorzaak der algemeene verbastering niet kent, is geen raadselachtiger wezen dan hij zelf. Hij gevoelt een trek naar hooger bestaan; doch gevoelt ook dat hij telkens door neigingen en driften in tegenovergestelden zin wordt geleid. Hoe groot en tevens hoe ellendig; hoe aardsch, en tevens hoe hemelschgezind!
5. Het Christendom lost de voor de wijsbegeerte onoplosbare raadselen, voor zoo ver dit tot levenswijsheid en eeuwig geluk noodig is, op. Door het geloof wordt de harmonie van gevoel en rede hersteld. De Openbaring leert hoe de zelfbewustheid van grootheid en ellende kan worden verklaard. Zij geeft vastheid van beginsels terwijl ze vrijheid van meeningen laat. Zij geeft wat de wijsbegeerte belooft.
6. De christelijke wijsbegeerte … bevat het levensbeginsel van kennis en wetenschap. Zij is de zon, die op het veld van menschelijk onderzoek helderheid, warmte en leven verspreidt. Elke wetenschap, wel beoefend, legt van de waarheid der Openbaring getuigenis af; niet wel beoefend, verheerlijkt zij, door afwijking en wanbegrip, de hoogste waarheid tegen wil en dank. Naauwkeurige studie brengt naar de algemeene bron van licht en leven terug.